Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για την ορθοδοντική

Η ορθοδοντική είναι ένας κλάδος της οδοντιατρικής, ο οποίος ασχολείται με την αποκατάσταση των δοντιών και των σιαγόνων, όταν υπάρχει κάποια ανωμαλία. Τα στριμωγμένα (ή συνωστισμένα) δόντια ή τα δόντια που δεν συγκλίνουν κανονικά, δεν καθαρίζονται εύκολα και γι'αυτό είναι πιο ευάλωτα στην τερηδόνα και την περιοδοντίτιδα. Πιέζουν άλλωστε υπερβολικά τους μασητικούς αδένες και συχνά προκαλούν πονοκεφάλους, προβλήματα στην κροταφογναθική άρθρωση, πόνους στο λαιμό, τους ώμους ή την πλάτη. Τα στριμωγμένα δόντια ή τα δόντια που δεν βρίσκονται στη σωστή θέση επιβαρύνουν την εμφάνιση μας.

Με την ορθοδοντική θεραπεία αποκτάμε ένα υγιέστερο στόμα, πιο ευχάριστη εμφάνιση και πιο ανθεκτικά δόντια.

Οι ορθοδοντικοί σπουδάζουν δύο ή και περισσότερα χρόνια περισσότερα από τους γενικούς οδοντιάτρους.

Πώς θα καταλάβω ότι χρειάζομαι ορθοδοντική θεραπεία;
Αυτό μπορεί να σας το πει μόνο ο οδοντίατρός σας ή ο ορθοδοντικός σας. Αφού ενημερωθούν για το πλήρες ιατρικό ιστορικό σας, εξετάσουν τα δόντια σας, κάνουν ακτινογραφίες και τα αποτυπώσουν φωτογραφικά, θα αποφασίσουν αν χρειάζεστε ορθοδοντική θεραπεία και ποιά είναι η κατάλληλη για την περίπτωσή σας.

Εάν σας συμβαίνει κάτι από όσα ακολουθούν, τότε μπορεί να είστε υποψήφιοι για ορθοδοντική θεραπεία.

Υπερσύγκλιση δήξης ή δόντια λαγού - όταν τα επάνω μπροστινά δόντια προεξέχουν αρκετά έως πολύ, σε σχέση με τα κάτω μπροστινά.
Υποσύγκλιση δήξης ή τα δόντια του μπουλντόγκ - όταν τα κάτω δόντια προεξέχουν αρκετά έως πολύ σε σχέση με τα επάνω ή όταν τα επάνω δόντια γυρίζουν προς τα μέσα.
Σταυροδοντία - όταν κατά τη δήξη τα επάνω δόντια δεν καλύπτουν ελαφρώς τα κάτω δόντια, αλλά οι δύο οδοντοστοιχίες απλώς συναντώνται.
Αφιστάμενη δήξη - το κενό διάστημα μεταξύ των επάνω μπροστινών ή πλαγίων δοντιών και των κάτω μπροστινών ή πλαγίων, όταν τα πίσω δόντια συγκλίνουν κανονικά.
Απόκλιση μέσης γραμμής - όταν το κέντρο των επάνω μπροστινών δοντιών δεν εναρμονίζεται με το κέντρο των κάτω μπροστινών δοντιών.
Αραιοδοντία - το χάσμα ή το κενό ανάμεσα στα δόντια το οποίο οφείλεται είτε σε απώλεια δοντιών είτε σε αραιή οδοντοφυΐα.
Πυκνοδοντία - ο συνωστισμός των δοντιών, πυκνή οδοντοφυΐα.

Οι ορθοδοντικές θεραπείες
Ο ορθοδοντικός χρησιμοποιεί διάφορους τύπους μηχανισμών, σταθερών ή κινητών, οι οποίοι μετακινούν τα δόντια, επανενεργοποιούν τους μύες και επενεργούν στην ανάπτυξη των σιαγόνων. Οι μηχανισμοί ασκούν ήπια πίεση στα δόντια και τις σιαγόνες. Ανάλογα με τη σοβαρότητα του προβλήματός σας, θα επιλεγεί ο κατάλληλος και ο πιο αποτελεσματικός μηχανισμός.

Σταθεροί μηχανισμοί:

Σιδεράκια - είναι οι πιο συνηθισμένοι σταθεροί μηχανισμοί και αποτελούνται από δακτυλίους, σύρματα και αγκύλες (βραχίονες). Οι δακτύλιοι τοποθετούνται γύρω από το δόντι ή τα δόντια και αποτελούν τα στηρίγματα του μηχανισμού ενώ οι αγκύλες τοποθετούνται στην εξωτερική επιφάνεια του δοντιού. Αψιδωτά σύρματα διέρχονται από τις αγκύλες και συνδέονται με τους δακτυλίους. Τα σύρματα αυτά τεντώνονται, ασκούν πίεση στα δόντια και σιγά σιγά τα ωθούν στην κανονική τους θέση. Τα σιδεράκια ρυθμίζονται συνήθως μία φορά το μήνα και το αποτέλεσμα μπορεί να προκύψει σε μερικούς μήνες ή και χρόνια. Τα σιδεράκια είναι πλέον μικρότερα, ελαφρύτερα, πιο απαρατήρητα στην εμφάνιση. Διατίθενται σε έντονα χρώματα για τα παιδιά ή σε πιο διακριτικά για τους ενήλικες.
Ειδικοί σταθεροί μηχανισμοί - χρησιμοποιούνται για να αποτρέπουν τα παιδιά να βυζαίνουν τα δάχτυλά τους ή να καταπίνουν τη γλώσσα τους και συγκρατούνται στα δόντια με ιμάντες. Επειδή είναι εξαιρετικά δυσάρεστοι, ιδιαίτερα κατά τα γεύματα, πρέπει να χρησιμοποιούνται ως έσχατη λύση.
Μηχανισμοί διατηρήσεως χώρου - εάν ένα βρέφος χάσει κάποιο από τα πρώτα, προσωρινά του δόντια, ο μηχανισμός αυτός βοηθάει να παραμείνει ανοιχτό το κενό που δημιουργείται, μέχρι να εμφανιστεί το δεύτερο, μόνιμο δόντι. Στο ένα δόντι από τη μία πλευρά του κενού προσαρμόζεται ένας δακτύλιος και από αυτό προεκτείνεται ένα σιδεράκι που ακουμπάει στο δόντι της άλλης πλευράς.

Οι κινητοί μηχανισμοί:

Κινητά σιδεράκια - χρησιμοποιούνται για τους ενήλικες και είναι η εναλλακτική λύση για τα σιδεράκια. Μετακινούν τα δόντια όπως και οι σταθεροί μηχανισμοί, αλλά δεν έχουν μεταλλικά σύρματα και άγκιστρα. Δεν φαίνονται όταν τους φοράει κανείς και τους βγάζει όταν τρώει, πλένει τα δόντια του ή τα καθαρίζει με νήμα.
Κινητοί μηχανισμοί διατηρήσεως χώρου - έχουν τον ίδιο προορισμό με τους σταθερούς. Αποτελούνται από μια ακρυλική βάση η οποία εφαρμόζει στο κενό διάστημα. Οι πλαστικοί βραχίονες που ξεκινούν από τη βάση ακουμπάνε στα γειτονικά δόντια για να διατηρήσουν το κενό, ώστε να μπορέσει να βγει το μόνιμο δόντι.
Νάρθηκες εξαρθρώσεων - συγκρατούν τα δύο άκρα της κάτω σιαγόνας ώστε να διορθωθούν πιθανές ανωμαλίες στη σύγκλισή της με την επάνω. Χρησιμοποιούνται επίσης και σε περίπτωση δυσλειτουργίας της κροταφογναθικής άρθρωσης.
Προφυλακτήρες για τα χείλη και τα μάγουλα - μηχανισμοί που κρατούν τα χείλη και τα μάγουλα μακριά από τα δόντια. Οι μύες των χειλιών και των μάγουλων ασκούν πίεση στα δόντια. Με τους μηχανισμούς αυτούς μετριάζεται η πίεση, σε περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο.
Μηχανισμός διεύρυνσης του ουρανίσκου - είναι ένας νάρθηκας που εφαρμόζει στον ουρανίσκο, ασκεί πίεση στις αρθρώσεις των οστών και τα υποχρεώνει να επιμηκυνθούν. Με αυτόν τον τρόπο ο ουρανίσκος αποκτάει μεγαλύτερη επιφάνεια.
Νάρθηκες εξαρθρώσεων - συγκρατούν τα δύο άκρα της κάτω σιαγόνας ώστε να διορθωθούν πιθανές ανωμαλίες στη σύγκλισή της με την επάνω. Χρησιμοποιούνται επίσης και σε περίπτωση δυσλειτουργίας της κροταφογναθικής άρθρωσης.